Museum Arnhem

Onderzoeksresultaten

Dit museum heeft 6 objecten met een mogelijk problematische herkomstgeschiedenis.

Resultaat van dit onderzoek

De collecties van Museum Arnhem, tijdens het onderzoek nog de collecties van het Museum voor Moderne Kunst Arnhem en het Historisch Museum Arnhem, zijn gezamenlijk onderzocht. Gemeld wordt dat objecten met een mogelijk problematische herkomstgeschiedenis zijn aangetroffen tussen de verwervingen uit de periode 1948-1954. Nadat in het registratiesysteem en aan de hand van de inventariskaarten een selectie was gemaakt van die werken die voor onderzoek in aanmerking kwamen, heeft het museum de objecten verder onderzocht in de belegstukken (waarin informatie over de objectgeschiedenis is opgenomen) en de jaarverslagen. Voor de schilderijen is onderzoek gedaan in het RKD. Helaas kon niet van alle objecten de volledige herkomstgeschiedenis in kaart worden gebracht waardoor een problematische herkomst - hoewel daar geen aanwijzingen voor gevonden zijn – niet uit te sluiten valt.

Een aantal objecten met een mogelijke problematische herkomst is door de onderzoekers van de Nederlandse Museumvereniging verder onderzocht. Een stilleven werd tijdens de oorlog door de Sammelverwaltung Feindlicher Hausgeräte verhandeld nadat de joodse eigenaar het land was ontvlucht. Archiefonderzoek wees uit dat het schilderij na de oorlog weer bij de oorspronkelijke eigenaar terechtkwam, die het vervolgens aan het museum schonk.

Vijf kunstwerken zijn verworven van de SNK en het NBI en als zodanig mogelijk problematisch. Eén object werd in 1942 door het museum aangekocht. Ondanks onderzoek in de archieven van onder andere het NBI en SNK zijn de oorspronkelijke eigenaren van de hierna genoemde kunstvoorwerpen niet gevonden. Het betreft:

• Hendrik Coster, Portret van Helena Leideckers, dat in 1942 door een garagehouder uit Apeldoorn aan het museum verkocht werd die meldde het schilderij zo’n 15 jaar daarvoor van een klant in onderpand gekregen te hebben.
• Willem Roelofs, Bergmeer in Eifellandschap, verworven van de SNK in 1948. In het archief van de SNK is over dit schilderij geen verdere informatie aangetroffen.
• Simon Maris, Portret van een dame in het wit (1905) verworven van de SNK in 1949. Het is onbekend wie de eigenaar was voordat het schilderij bij de SNK terechtkwam.
• Isaac Israels, Kinderen aan het strand, verworven van de SNK in 1948. Het is onbekend wie de eigenaar was voordat het schilderij bij de SNK terechtkwam.
• Koenraad Hecke, Staande klok, verworven van het NBI in 1954. Het is onbekend wie de eigenaar was van de klok voordat het bij het NBI terechtkwam.
• Glazen roemer met wapens (circa 1623), verworven van het NBI in 1949. Het is onbekend wie de eigenaar was van deze roemer voordat deze bij het NBI terechtkwam.

Update 

De Restitutiecommissie heeft op 20 juli 2016 de minister van OCW geadviseerd een claim op het schilderij van Isaac Israels, Kinderen aan het strand af te wijzen. De minister heeft dit advies overgenomen. Lees meer hierover http://www.restitutiecommissie.nl/adviezen/advies_rc_1149.html

Informatie uit eerder onderzoek (Rapport Museale verwervingen 1940-1948)

De Gemeentemusea Arnhem namen deel aan het museumonderzoek 1940-1948. Er werd destijds vervolgonderzoek in het SNK-archief verricht (1999), waarbij geen nieuwe herkomstgegevens achterhaald werden. In het huidige onderzoek zijn de archieven opnieuw geraadpleegd, maar ook nu leverde het geen resultaat op.

Over dit museum en de collectie

De Gemeentemusea Arnhem, bestaande uit Museum voor Moderne Kunst Arnhem (MMKA) en Historisch Museum Arnhem (HMA), zijn per 1 januari 2014 over gegaan in een zelfstandige stichting Stichting Musea Arnhem. Vanaf die datum heten MMKA en HMA samen Museum Arnhem.

Een belangrijk verzamelgebied van Museum Arnhem vormen de magische realisten en tijdgenoten. Ook heeft het museum een belangrijke collectie moderne en hedendaagse sieraden en toegepaste kunst. Daarnaast bezit het museum schilderijen, (gilde)zilver, Oosters porselein, Arnhems aardewerk, meubels en objecten die de geschiedenis van de stad in beeld brengen.