Willem III (1650-1702), prins van Oranje, als kind

Conclusie

De herkomst van dit schilderij is niet helder, omdat het onbekend is wanneer en hoe dit schilderij uit de familie Hohenzollern is geraakt en hoe het in bezit is gekomen van de Berlijnse kunsthandel Reinheldt.

Toelichting

Dit schilderij is vervaardigd in opdracht van de familie Van Oranje als gift aan Friedrich Wilhelm von Brandenburg, oom en voogd van de Prins.

Het is onduidelijk of het werk tot '45 in het paleis bij de Hohenzollern verbleef, of dat het in de collectie van Alexandra Zubkow (en mogelijk haar erfgenamen) bleef. De erfgenamen van Zubkow verbleven later mogelijk in paleizen in Potsdam en Berlijn, waaruit in de oorlogsperiode veel is geroofd.

De locatie van het schilderij is, volgens Ter Kuile 1976, tot ca. 1945 het Königlisches Schloss, Berlijn, Stadtschloss, Potsdam. Hij noemt deze locatie in combinatie met bezit van het huis Hohenzollern. Echter dit gebouw is na de Eerste Wereldoorlog voor de Hohenzollern familie verloren gegaan. Locatie en eigenaar komen dus niet overeen. In 1945 is de locatie door bombardementen verwoest en in 1950 is de ruïne verwijderd.

Alexandra Zubkow, née Prinses Victoria van Pruisen (1866-1929) kan enkel met een vraagteken worden opgenomen als eigenaar, doordat deze informatie is gebaseerd op een onduidelijke mededeling van de handelaar Reinheldt, Berlijn. Zij is echter wel een Hohenzollern en heeft in het paleis gewoond. Als het schilderij na de Eerste Wereldoorlog in de collectie van Alexandra Zubkow is gebleven, zal het waarschijnlijk in of na 1929 geveild zijn, omdat zij de laatste jaren van haar leven aan de bedelstaf raakte.

Op basis van de huidige herkomstgegevens is het dus niet uit te sluiten dat dit schilderij geroofd is. Het blijft eveneens onduidelijk of Reinheldt het wellicht rechtsreeks van Zubkow kocht, of dat daar nog andere transacties tussen zitten.

Reconstructie herkomst

1918 <>?

De staat Pruisen (collectie), Berlijn

A. Staring, ‘De portretten van den Koning- Stadhouder’, Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek III (1950-1951), p.162

? <> 1945

Familie Hohenzollern (collectie), Berlijn / Potsdam

O. ter Kuile, Adriaen Hanneman (1604-1671): een Haags portretschilder, diss., University of Utrecht 1976, p.82

? <> ? 1929

Alexandra Zubkow (née Victoria Prinses van Pruisen) (collectie)

R. van Luttervelt, ‘Drie portretten’, Bulletin van het Rijksmuseum V (1957), p.109

? <> 1955

Curt Reinheldt (kunsthandel), Berlijn

Inventarisboek museum

1955

Aankoop museum van C. Reinheldt met bemiddeling van kunsthandel G. Cramer, Den Haag

Inventarisboek museum

1955 <> heden

Rijksmuseum Amsterdam